Część z Was na pewno rozpoczyna ten rok z postanowieniami noworocznymi, a niektórzy dopiero szukają inspiracji. W tym artykule przedstawiam, co możecie zmienić w swoim cyfrowym życiu. Jeżeli ktoś z Was szuka ciekawych postanowień związanych z prywatnością, otwartym oprogramowaniem, czy odcięciem się od korporacyjnych macek – to zachęcam do skorzystania z poniższych propozycji.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/image3200.png)
Media społecznościowe
Od początku trwania podcastu oraz całej inicjatywy Internet. Czas działać! poruszyliśmy kilkukrotnie tematykę mediów społecznościowych. W naszej ocenie „tradycyjne” social media, takie jak Facebook, Twitter czy Instagram, są niezwykle szkodliwe i potrafią być silnie uzależniające. Przyczyniają się do polaryzacji społeczeństwa, profilowania użytkowników i cenzury (same decydują co wolno użytkownikom publikować, a czego nie). Wspomniani użytkownicy (czyli my) są tylko produktem, zaś prawdziwymi użytkownikami tychże mediów są reklamodawcy.
Jak można działać?
Możesz rozważyć następujące kroki:
- Usunięcie konta w danym medium społecznościowym. O korzyściach z nieposiadania konta np. na Facebooku możesz posłuchać w 6 odcinku naszego podcastu;
- Założenie konta w jednej z licznych zdecentralizowanych i sfederalizowanych instancji mediów społecznościowych, takich jak Mastodon. Nasze treści publikowane są za pośrednictwem kilku platform: Mastodon, Peertube oraz Funkwhale. Więcej o idei fediwersum dowiecie się z 12 odcinka naszego podcastu oraz z polskiej strony fediverse.pl dotyczącej tej tematyki;
- Instalacja wtyczki Facebook Container, której celem jest izolacja naszej internetowej aktywności od śledzenia dokonywanego przez Facebooka. Nawet jeżeli nie posiadasz konta na Facebooku, Facebook jest w stanie tworzyć profil użytkownika na podstawie Twojej aktywności internetowej. Wykorzystuje do tego skrypty śledzące oraz elementy takie jak Udostępnij czy Lubię to, które często umieszczane są na stronach internetowych.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-12.39.35.png)
Pozyskiwanie informacji
Twórcy wspomnianych wcześniej mediów społecznościowych decydują o tym, co możesz zobaczyć, a czego nie. Głównym celem podpowiadanych treści jest wydłużenie czasu spędzonego przez użytkownika w wybranej platformie. Wiele osób nieświadomie spędza o wiele więcej czasu w mediach społecznościowych, niż im się wydaje.
RSS
A gdyby tak odzyskać nad tym kontrolę? Dzięki technologii RSS będziesz w stanie tworzyć oraz w pełni kontrolować zbiór treści, które Ciebie interesują. Nie odkrylibyśmy wielu z poruszanych w ramach inicjatywy Internet. Czas działać! tematów, gdyby nie RSS. Dzięki technologii RSS nasza kolejka pomysłów na przyszłe odcinki wiecznie się wydłuża.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-01-at-22.38.54.png)
Więcej o RSS dowiesz się z 23 odcinka naszego podcastu.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2021/07/rss-1-.png)
Wolne i otwarte / alternatywne oprogramowanie
Na każdym etapie produkcji naszych treści korzystamy z wolnego i otwartego oprogramowania. Począwszy od systemów operacyjnych, przez aplikacje mobilne / desktopowe, a skończywszy na aplikacjach webowych, na których publikujemy efekty naszej pracy. Poniżej przedstawiamy kilka alternatyw, które możesz rozważyć w 2022 roku.
Przeglądarka internetowa
Korzystanie z następujących przeglądarek:
- Google Chrome;
- Chromium;
- Microsoft Edge;
- Opera;
- Brave;
- Vivaldi;
niestety wspiera dominację Google Chrome wśród przeglądarek. Dzieje się tak, ponieważ każda z powyżej wymienionych przeglądarek wykorzystuje ten sam silnik renderowania (Blink), który jest utrzymywany i rozwijany przez inżynierów Google'a.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2021/12/image-6.png)
W tym miejscu gorąco zachęcam do wypróbowania przeglądarki Mozilla Firefox, która korzysta z innego silnika renderowania stron internetowych.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-02-at-13.59.01.png)
Wybierając Firefoxa dzisiaj możemy liczyć, że w przyszłości będziemy mieli wybór wśród przeglądarek oraz innych aplikacji, a Apple oraz Google utracą szkodzącą użytkownikom dominację. Firefox zawiera wiele użytecznych rozwiązań chroniących nas przed skryptami śledzącymi, czy tzw. fingerprintingiem, który szczegółowo opisaliśmy i omówiliśmy w odcinku 20.
Jeżeli jesteś użytkownikiem iPhone'a mamy dla Ciebie smutną wiadomość. Każda przeglądarka, z której korzystasz, bez znaczenia czy jest to Firefox, czy Chrome, to w rzeczywistości starsze Safari z innym logo, dzięki Apple... W naszym pierwszym odcinku omówiliśmy ten problem.
Warto wspomnieć również o przeglądarkach: Librewolf, Pale Moon, Tor Browser czy Waterfox. W przyszłości przygotujemy pogłębiony materiał na temat samych przeglądarek internetowych.
System operacyjny
Jak pokazują nasze anonimowe statystyki około 1/3 wszystkich zapytań kierowanych do domeny internet-czas-dzialac.pl to komputery z Windowsem. Jeżeli planujesz zmianę systemu operacyjnego w 2022 roku, to polecamy GNU/Linuksa.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-02-at-13.25.39-1.png)
Jeżeli nigdy wcześniej nie próbowałeś GNU/Linuksa to gorąco zachęcam do zainteresowania się linuksowymi dystrybucjami, takimi jak: Ubuntu, Linux Mint, Fedora oraz Pop!_OS (gdyby ktoś pytał, ja oraz Kuba korzystamy z Manjaro).
Każda dystrybucja ma swój własny, unikalny zestaw cech. Warto wypróbować kilka dystrybucji i znaleźć odpowiednią dla siebie. Systemy te możesz uruchamiać wprost z pendrive'a. Nie musisz usuwać aktualnego systemu, aby móc przetestować wybraną przez siebie dystrybucję. W tym celu wystarczy skorzystać z aplikacji do tworzenia rozruchowych dysków USB, takich jak Rufus, Ventoy, balenaEtcher, USBImager, czy UNetbootin, a następnie uruchomić system z pendrive'a.
Wyszukiwarki internetowe
Korzystasz na co dzień z wyszukiwarki Google? Zachęcamy do wypróbowania wyszukiwarek, które respektują prywatność i nie profilują twojej aktywności internetowej. Bez znaczenia, jaką wyszukiwarkę wybierzesz, zachęcam do zapoznania się z ich politykami prywatności.
DuckDuckGo
DuckDuckGo jest popularną wyszukiwarką, która deklaruje, że respektuje prywatność swoich użytkowników. Trzeba wziąć jednak pod uwagę, że DuckDuckGo oprócz własnego indeksu wyszukiwania, korzysta również z wyników pochodzących od swoich partnerów – w tym od Binga, Microsoftu.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-02-at-13.55.01.png)
Qwant
Jest to wyszukiwarka tworzona we Francji, która stworzyła własny indeks wyszukiwania (w początkowej fazie implementacji był zasilany wynikami pochodzącymi między innymi z Binga). Twórcy podają, że wyszukiwarka jest zgodna z europejskim rozporządzeniem o ochronie danych.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-10.56.47.png)
Brave Search
Twórcy wyszukiwarki Brave, również tworzą własny indeks wyszukiwania. Jednocześnie informują użytkowników, że ich indeks nie jest wciąż w pełni niezależny i czasami mogą posiłkować się zapytaniami do indeksów big techu.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-10.54.46.png)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-10.55.58.png)
Searx
Interesującą alternatywą jest Searx, który jest metawyszukiwarką. Searx możemy uruchomić na własnym serwerze, bądź skorzystać z publicznie dostępnych instancji.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-11.34.12.png)
Unikatową funkcją Searx jest agregowanie wyników z wielu indeksów wyszukiwarek internetowych, a użytkownik ma możliwość konfigurowania, z jakich indeksów chce korzystać.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-11.26.48.png)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-11.27.59.png)
Alternatywne rozwiązania
Nie sposób w jednym artykule opisać wszystkie dostępne otwarte programy, którym warto poświęcić choć chwilę uwagi. Na szczęście istnieją takie projekty, jak switching.software. Jest to strona internetowa, która ma na celu gromadzenie etycznych i łatwych w użyciu alternatyw do zamkniętych, komercyjnych aplikacji, stron internetowych oraz innego rodzaju oprogramowania.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-02-at-16.24.44.png)
Możesz również skorzystać z alternativeto.net. Strona ta zawiera filtry, które ułatwiają znalezienie wolnego i otwartego oprogramowania. Jest jednak haczyk... Jak to w dzisiejszym internecie bywa, strona jest obdarowana skryptami śledzącymi 🙃, dlatego polecam korzystanie z niej np. w Firefoxie z włączoną wzmocnioną ochroną przed śledzeniem.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-02-at-16.27.02.png)
Odzyskanie swojej cyfrowej tożsamości
Jeżeli polegasz na usługach big techowych korporacji i jesteś ich aktywnym użytkownikiem, to prawdopodobnie byłeś świadkiem kilku spektakularnych wpadek ze strony Google'a czy Meta (dawniej Facebook Inc.) w minionym 2021 roku.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-11.40.57.png)
Yunohost
Ciekawą alternatywą dla big techowych usług jest oprogramowanie Yunohost, dzięki któremu będziesz w stanie uruchomić własny serwer mailowy dla swojej rodziny, przechowywać pliki w chmurze bez korporacyjnych podglądaczy – i wiele więcej.
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2022/01/Screen-Shot-2022-01-04-at-11.44.48.png)
To część twojego prywatnego życia, która w naszej ocenie powinna być zarządzana przez Ciebie, nie przez jakąś korporację potrzebującą twoich danych, by pomnażać swój kapitał.
Formułujemy stowarzyszenie
Chcielibyśmy podziękować wszystkim, którzy przyczynili się i pomogli nam w realizacji postawionych sobie celów w ubiegłym roku. Kolejnym krokiem jest powołanie stowarzyszenia, którego jednym z wielu celów będzie ochrona prywatności zwykłych użytkowników. Stowarzyszenie będzie miało na celu intensyfikację i poszerzenie naszych działań.
Zachęcamy do wsparcia naszej inicjatywy przez dołożenie cegiełki w obronie prywatności i promocji otwartych oraz zdecentralizowanych rozwiązań. Możesz to zrobić polecając nasze treści swoim znajomym, bądź wesprzeć inicjatywę finansowo za pośrednictwem przelewu oraz platform Patronite i Liberapay.
Życzy Wam oraz sobie wielu sukcesów i udanych transformacji swojego cyfrowego życia w 2022 roku. 😉
Powiązane linki
![](https://mastodon.internet-czas-dzialac.pl/system/accounts/avatars/108/703/248/616/211/952/original/7412f6e959c9b09c.png)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2021/03/miasto2400-przyci-te.png)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2021/06/2486-1024.jpg)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2021/02/blog.png)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2020/11/cover.png)
![](https://www.internet-czas-dzialac.pl/content/images/2020/11/cover.jpg)